Cel modułu
Ten moduł ma służyć pogłębianiu wiedzy na temat korzyści płynących z kooperatywnego uczenia się, tj. wspólnego uczenia się sektora biznesowego i studentów. Przedstawiono przykłady i metody dzielenia się wiedzą i doświadczeniem oraz pobudki uczących się, które skłaniają ich do udziału w procesie kooperatywnego uczenia się.
Efekty kształcenia z wykorzystaniem modułu
- Określenie beneficjentów
- Potwierdzenie zalet i możliwości kooperatywnego uczenia się
- Zapoznanie się z modelami otwartych innowacji
- Określenie czynników motywujących do zaangażowania się w proces
Wstęp
Kooperatywne uczenie się to sytuacja, w której dwie lub więcej osób uczy się wspólnie. Koncepcja kooperatywnego uczenia się opiera się na założeniu, że osoby uczące się nawiązują interakcję, korzystając z dostępnych zasobów i umiejętności, przekazują sobie nawzajem informacje, oceniają nawzajem swoje pomysły, wymieniają opinie, itd.
Proces kooperatywnego uczenia się może przebiegać twarzą w twarz (np. w formie dyskusji, grupy badawczej), na odległość (forum online, czat, platforma e-leraningowa, wikis, itp.) lub w sposób mieszany.
Kooperatywne uczenie się zyskało największą popularność wśród studentów uczących się wspólnie lub w ramach relacji student-nauczyciel. Obecnie kooperatywne uczenie się stosują również firmy, tworząc różnego typu grupy współpracy: wspólnoty uczące się, wspólnoty działań, zespoły projektowe i inne.
Potencjalni beneficjenci kooperatywnego uczenia się
Tworzenie wspólnot i społeczności jest niewątpliwie korzystne dla każdej organizacji. Podstawowym pytaniem jest to, jaką wspólnotę należy stworzyć, by odnieść największe korzyści. Współpraca pomiędzy firmami i szkołami / uczelniami zawiera w sobie element dynamicznej wymiany informacji, najczęściej poprzez sieć online. Poniżej przedstawiono wybrane rodzaje sieci kooperacji:
Klastery | – mogą obejmować małe i średnie przedsiębiorstwa i szkoły (VET, wyższe uczelnie, szkoły dla dorosłych)
– ich celem jest zwiększenie produktywności i konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw |
Wspólnota działań | – grupy ludzi o wspólnych interesach w dane dziedzinie lub ludzie, których łączy dany problem, którzy regularnie ze sobą współpracują, dzieląc się pomysłami i tworząc innowacje |
Sieci powiązań | – grupy ludzi, którzy mają wspólne interesy, np. stowarzyszenia pracowników
– ich działania obejmują networking, mentoring i prezentowanie wspólnego stanowiska |
Żywe laboratoria | – systemy otwartych innowacji zanurzone w rzeczywistym warunkach, ukierunkowane na tworzenie nowych usług, produktów i infrastruktury
– obejmują użytkowników końcowych na każdym etapie procesu rozwoju |
Ryc. 2.4.1 Wybrane rodzaje sieci kooperacji:
Możliwości płynące z kooperatywnego uczenia się
Połączenie świata edukacji i biznesu przynosi korzyści zarówno z punktu widzenia innowacji, jak i samego procesu kształcenia. Szkoły i/lub podmioty prowadzące nauczanie mogą wymieniać się wynikami badań; świeże, nieszablonowe umysły studentów konfrontują się z rzeczywistymi wyzwaniami świata biznesu.
Edukacja to podstawa, ale w odnalezieniu właściwej ścieżki kariery niewątpliwie pomaga poznawanie aktualnych trendów i nawiązywanie kontaktów ze światem biznesu. Studenci przygotowują się, by stanąć twarzą w twarz z możliwościami oferowanymi przez biznes, mogą wybrać ścieżkę kariery i bardziej świadomie pokierować własnym rozwojem; nabierają pewności siebie dzięki możliwości śledzenia wyników własnych badań, które przekształcają się w realne plany rozwoju biznesu.
Firmy korzystają z efektów pracy studentów zaangażowanych w proces badań i rozwoju oraz kreatywności młodych umysłów, które potrafią myśleć nieszablonowo. Działy HR mogą wybrać najlepszych kandydatów na przyszłych pracowników. Pracodawcy mogą obserwować, jak studenci radzą sobie w rzeczywistym środowisku firmowym, i wykorzystywać ich umiejętności, przekuwając wiedzę teoretyczną w praktykę, a studenci mają szansę przekonać się, czy dane stanowisko najlepiej odpowiada ich potencjałowi.
Kooperatywne uczenie się to rozwiązanie korzystne dla obu stron:
Studenci | Firmy |
Poznanie aktualnych trendów biznesowych | Zarządzanie HR |
Rozwój kariery | Twórcze / innowacyjne pomysły |
Poczucie przydatności | Zastosowanie wyników badań |
Ryc. 2.4.2. Możliwości płynące z kooperatywnego uczenia się
Modele otwartych innowacji
Idea otwartych innowacji wywodzi się z założenia, że organizacja wchodzi w interakcję i oddziałuje ze swoim otoczeniem, a zarówno w organizacji, jak i poza nią odbywa się swobodny przepływ pomysłów. „Swobodny” przepływ nie jest równoznaczny z brakiem kosztów finansowych, wynikających z praw własności intelektualnej i opłat licencyjnych. Innymi słowy, mamy do czynienia z otwartą wymianą i dostępem do informacji i technologii.
Problemy można rozwiązywać, polegając nie tylko na wewnętrznych umiejętnościach i wiedzy organizacji, lecz również przy zaangażowaniu aktorów zewnętrznych w proces innowacji, aby pozyskać informacje na temat potrzeb i rozwiązań.
Modele otwartych innowacji mogą zacieśnić współpracę pomiędzy organizacjami, takimi jak wyższe uczelnie, małe i średnie przedsiębiorstwa, start-upy, dostawcy i klienci.
Wśród przykładów narzędzi otwartych innowacji można wymienić metodę „lead-user” (użytkownika wiodącego), zestawy narzędzi, konkursy innowacji lub pomysłów, platformy wyszukiwania rozgłoszeniowego (broadcast search) i wspólnoty otwartych innowacji. Ze wspomnianych narzędzi można korzystać na różnych etapach procesu innowacji. [48]
– Społeczności
– Metody tradycyjne, np. shadowing |
Wprowadzenie na rynek | Rozpoznanie potrzeb | – Użytkownik wiodący (lead user)
– Pomysł – Konkurencja – Społeczność |
– Zestawy narzędzi
– Eksperci wiodący – Grupy fokusowe – Społeczności |
Opracowanie produktów | Rozwijanie pomysłów | – Użytkownik wiodący (lead user)
– Pomysł – Konkurencja – Zestawu narzędzi |
Ryc. 2.1. 3 Modele i narzędzia otwartych innowacji
Wnioski
Kooperatywne uczenie się zapewnia skuteczniejsze i wydajniejsze tworzenie pomysłów i rozwiązań oraz przynosi obustronne korzyści dla uczących się i przedsiębiorstw. Uczący się mają szasnę zmierzyć się z realnymi wyzwaniami środowiska pracy, natomiast przedsiębiorstwa mogą wzbogacić swój proces innowacji. Uczący się mogą skonfrontować swoje oczekiwania z realnymi szansami w biznesie przed ostatecznym wyborem ścieżki kariery, a firmy usprawniają proces zarządzania kadrami dzięki możliwości pozyskania najlepszych kandydatów na dane stanowisko.