Cel modułu
W tym module przedstawiono krótki przegląd najnowszych MOOC (masowych otwartych kursów online) w kontekście ich historii i zaangażowania instytucjonalnego. Z MOOC jako otwartego, elastycznego i innowacyjnego środowiska uczenia się mogą korzystać w szczególności osoby, które chcą rozszerzyć swoje kompetencje i znaleźć nową pracę.
Efekty kształcenia z wykorzystaniem modułu
- Poznanie koncepcji MOOC oraz korzyści dla instytucji i indywidualnych osób
- Wiedza na temat dobrej praktyki MOOC
Wstęp
“Edukacja to doświadczenie całego życia, a nie jeden z jego epizodów. Należy zrezygnować z pasywnego słuchania (nigdy więcej długich wykładów) na rzecz aktywnego uczestnictwa. Edukacja powinna otwierać przed studentami nowe możliwości, by potrafili radzić sobie nie tylko w szkole, ale i w życiu.” https://www.udacity.com/us
“Nowe umiejętności i wiedza, dzięki z której staniesz się bardziej wartościowym pracownikiem, pracując na własny rachunek, czy też dla obecnego lub przyszłego pracodawcy. Współczesne miejsca pracy zmieniają się szybciej, niż kiedykolwiek wcześniej, zatem każdy z nas musi uczyć się nowych rzeczy i stale podnosić swoje umiejętności, aby zyskać lub utrzymać konkurencyjność na rynku pracy. ALISON jest dla każdego, kto stawia swój pierwszy krok ku nowej lub lepszej pracy. ALISON jest równie niepowtarzalny, jak Ty.” http://alison.com/subsection/?section=about
Dwie przykładowe definicje MOOC
„Masowy otwarty kurs online (MOOC) to kurs online otwarty dla nieograniczonej liczby uczestników, dostępny poprzez stronę internetową. Poza materiałami zwykle prezentowanymi podczas tradycyjnych kursów, takich jak nagrania wideo, wykłady i zadania do rozwiązania, dostępne są także interaktywne fora, które umożliwiają stworzenie zwartej społeczności studentów, profesorów oraz asystentów. Masowe otwarte kursy online MOOC pojawiły się w 2008 roku i zyskały znaczną popularność od 2012 r.” [30]
„Kursy online, przeznaczone dla bardzo licznego grona studentów, są dostępne dla każdego i z każdego miejsca. Jedynym warunkiem jest dostęp do Internetu. Są otwarte dla każdego, uczestniczy nie muszą posiadać żadnych wstępnych kwalifikacji. Pełny kurs jest dostępny całkowicie za darmo.” W Europie powszechnie uznaje się przedstawioną definicję za adekwatną, o czym świadczą wyniki badania ankietowego. [31]
Początek MOOC
Pierwsze masowe otwarte kurs online (MOOC) powstały w Kanadzie i w Stanach Zjednoczonych. Począwszy od 2012 r. wzbudzają znaczne zainteresowanie mediów. Cieszą się coraz większym uznaniem i są promowane przez popularne platformy, takie jak Udacity, Coursera i Edx.
MOOC zawitały do Europy w 2013 r. Pierwszą tego typu inicjatywą była ogólnoeuropejska inicjatywa OpenupEd, do której dołączyły różne (regionalne) platformy MOOC, takie jak FutureLearn, Iversity, FUN, UNEDcoma, Miríada X. We wrześniu 2013 Komisja Europejska zainicjowała inicjatywę Opening Up Education, która ma na celu dalsze rozpowszechnianie otwartej edukacji w Europie (Komisja Europejska, 2013 r.). Ponadto Komisja Europejska wspiera wiele projektów MOOC, a wśród nich projekt EMMA.
Przykładowe wyniki kwestionariuszy dotyczących oceny MOOC
W okresie od 24 lipca 2012 r. do 21 września 2014 r. do kursów organizowanych przez HarvardX lub MITx dołączało codziennie średnio 1300 nowych uczestników, co daje łącznie 1 milion unikalnych uczestników i 1,7 miliona uczestników łącznie. Badacze ustalili, że liczba uczestników drugiej edycji kursów spadła o 43 procent, a następnie utrzymywała się na stałym poziomie podczas przejścia z drugiej do trzeciej edycji kursu. Były też wyjątki, takie jak kurs HarvardX CS50x (Wstęp do informatyki). W tym przypadku liczba uczestników podwoiła się, być może dzięki rosnącej elastyczności studentów: Studenci mogli realizować pierwszy rok kursu we własnym tempie i zakończyć kurs w dowolnym terminie. W podsumowaniu badania ankietowego należy wskazać następujące wnioski:
- Liczba uczestników powtarzanych kursów początkowo spada, a następnie stabilizuje się.
- Nieznaczna większość uczestników MOOC kończy kurs z certyfikatem, wiele z uczestników wykonuje zawód nauczyciela.
- Liczba uczestników, certyfikacja i nawiązywanie kontaktów przez uczestników zależy w znacznym stopniu od tematu kursu.
- Rośnie liczba uczestników wybierających płatną opcję certyfikatu z potwierdzeniem tożsamości.
W publikacji Hollands & Tirthali (2014) przedstawiono wyniki przeglądu literatury dotyczącej MOOC i wywiadów z 83 osobami z 62 instytucji w Stanach Zjednoczonych. Poszczególne cele instytucjonalne zaszeregowano do jednej z sześciu kategorii:
- Rozszerzenie zasięgu instytucji i dostępu do edukacji
- Tworzenie i rozwój marki
- Poprawa ekonomiki poprzez obniżenie kosztów lub wzrost przychodów
- Poprawa efektów kształcenia uczestników MOOC i studentów stacjonarnych
- Innowacje w nauczaniu i uczeniu się
- Badania na temat nauczania i uczenia się
Wnioski
MOOC, masowe otwarte kursy online, to nowa forma kształcenia, adresowanej do dużego grona odbiorców, jako odpowiedź na rosnące zapotrzebowanie na kształcenie uniwersyteckie dostępne po przystępnej cenie. Cyfryzacja treści edukacyjnych za pomocą narzędzi i rozwiązań teleinformatycznych umożliwia ich masową dystrybucję i spersonalizowane uczenie się, co przekłada się na niższe koszty edukacji. Elastyczne, innowacyjne podejścia do nauczania i przyjazne dla użytkownika metody realizacji procesu kształcenia wpływają na poprawę jakości i adekwatności wyższej edukacji. MOOC sprzyjają rozwojowi kompetencji interdyscyplinarnych, przekrojowych, e-umiejętności niezbędnych w erze cyfrowej, kreatywności i elastyczności oraz solidnej wiedzy w wybranej dziedzinie. Co równie istotne, MOOC mogą ułatwiać znalezienie zatrudnienia. [31]
Dodatkowe informacje na temat masowych otwartych kursów online (MOOC) i innych form otwartych zasobów edukacyjnych (OZE) są dostępne w [34].
